Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Głubczycach

UZASADNIENIE

Powódka K. O. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą F.H. (...) wniosła pozew o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego S. w G. kwoty 18 510,84 zł, z ustawowymi odsetkami od kwoty 9 185,84 zł od dnia 10 września 2015 roku do dnia zapłaty, od kwoty 6 825,00 zł od dnia 17 września 2015 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 2 500,00 zł od dnia 20 września 2015 roku do dnia zapłaty.

Pozwany S. w G. wniósł o oddalenie powództwa K. O. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą F.H. (...).

Sąd ustalił:

Powódka K. O. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą F.H. (...) jako podwykonawca w miesiącu sierpniu 2015 roku wykonywała niewielki element przeprowadzanej przez S. w G. inwestycji w postaci robót ziemnych poprzez wykonanie wykopów pod pompy ciepła przy wykorzystaniu koparko – ładowarki na terenie S. w G., na podstawie przyjętych przez nią do realizacji zleceń Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowe (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O. z dnia 12 sierpnia 2015 roku oraz z dnia 18 sierpnia 2015 roku.

Cała inwestycja była realizacją projektu oraz zamówienia publicznego określanego jako „ Poprawa efektywności energetycznej budynków SP ZOZ w G. poprzez termomodernizację oraz modernizację i zastąpienie istniejących źródeł energii nowoczesnymi, energooszczędnymi i ekologicznymi źródłami ciepła oraz energii elektrycznej na potrzeby realizowanego programu (...) ”.

Wykonawcą tej inwestycji było Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O..

K. O. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą F.H. (...) jako podwykonawca wykonała wszystkie zlecone jej przez wykonawcę roboty budowlane.

Za początkowe zlecenia wykonawca zapłacił wynagrodzenie podwykonawcy, jednak prace budowlane zlecone przez wykonawcę dnia 12 sierpnia 2015 roku oraz dnia 18 sierpnia 2015 roku a objęte fakturami VAT: nr (...) na kwotę 9 185,84 zł, nr (...) na kwotę 6 825,00 zł oraz nr (...) na kwotę 2 500,00 zł, nie zostały przez niego zapłacone.

Jeszcze w trakcie wykonywania robót budowlanych przez podwykonawcę F.H. (...) na terenie S. w G., A. J. (2) reprezentująca wykonawcę Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O. zaproponowała pełnomocnikowi F.H. (...) zgłoszenie tego przedsiębiorstwa jako podwykonawcy inwestorowi S. w G.. Pełnomocnik F.H. (...) stanowczo odmówił jednak poddania się tej procedurze.

Wykonawca Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O. w trakcie realizacji inwestycji w Szpitalu (...) w G. miał szereg umów z podwykonawcami zgłoszonymi i zaakceptowanymi przez inwestora a to K. Z. Zakład (...), (...), B. (...) J. S., G. R., (...) Spółka Jawna, Zakład (...) H. D. W. (...) Spółka Jawna, (...) spółka z o.o. z siedzibą w G., M. K. F.U.H. (...) oraz (...) spółka z o.o. z siedzibą w W..

W trakcie wykonywania przez powódkę jako podwykonawcę robót budowlanych na terenie S. w G. w sierpniu 2015 roku ubrania robocze pracowników powódki oraz sprzęt wykonujący prace budowlane opatrzone były logo F.H. (...).

Dnia 28 października 2015 roku pełnomocnik powódki wystosował do Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowego (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O. ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty 18 510,84 zł z tytułu niezapłacenia faktur VAT nr (...) na kwotę 9 185,84 zł, nr (...) na kwotę 6 825,00 zł oraz nr (...) na kwotę 2 500,00 zł.

Dnia 2 lutego 2016 roku pełnomocnik powódki wystosował wezwanie do zapłaty kwoty 18 510,84 zł, z tytułu niezapłacenia przez wykonawcę Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O. faktur VAT nr (...) na kwotę 9 185,84 zł, nr (...) na kwotę 6 825,00 zł oraz nr (...) na kwotę 2 500,00 zł do inwestora S. w G..

S. w G. odmówił zapłacenia żądanej kwoty stwierdzając, że nie znajduje podstaw odpowiedzialności, bowiem nie wyrażał zgody na zawarcie umowy pomiędzy wykonawcą a F.H. (...), jako podwykonawcą a także, że nie zostały mu przedłożone do akceptacji postanowienia tej umowy.

Prawomocnym nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy w Opolu Wydział V Gospodarczy dnia 27 lipca 2016 roku w sprawie VGNc 2395/16 zasądził od Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowego (...). K., A. (...) Spółki Jawnej z siedzibą w O. na rzecz powódki K. O. (1) kwotę 18 510,84 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 9 185,84 zł od dnia 10 września 2015 roku do dnia zapłaty, od kwoty 6 825,00 zł od dnia 17 września 2015 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 2 500,00 zł od dnia 20 września 2015 roku do dnia zapłaty.

/ dowody: niesporne oraz dokumenty k. 10 – 26, 30 – 35, 46 - 128 i 162 – 163, zeznania świadków P. O. k.158, K. O. (2) k. 158, K. T. k. 158, T. J. k. 158, K. H. k. 158, Z. K. k. 158, A. J. (2) k. 170 i J. P. k. 170 /

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwo wniesione przez K. O. (1), prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą F.H. (...), o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego (...) Publicznego Zespołu (...) w G. kwoty 18 510,84 zł, z ustawowymi odsetkami od kwoty 9 185,84 zł od dnia 10 września 2015 roku do dnia zapłaty, od kwoty 6 825,00 zł od dnia 17 września 2015 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 2 500,00 zł od dnia 20 września 2015 roku do dnia zapłaty, nie zasługuje na uwzględnienie.

Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy zasadniczo nie są sporne. Ustalenia dokonane w postępowaniu dowodowym dają następujący obraz sytuacji będącej przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie.

Poza sporem pozostaje fakt, iż powódka K. O. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą F.H. (...), jako podwykonawca w miesiącu sierpniu 2015 roku wykonywała niewielki element przeprowadzanej przez S. w G. inwestycji w postaci robót ziemnych, poprzez wykonanie wykopów pod pompy ciepła przy wykorzystaniu koparko – ładowarki na terenie S. w G., na podstawie przyjętych przez nią do realizacji zleceń Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowego (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O. z dnia 12 sierpnia 2015 roku oraz z dnia 18 sierpnia 2015 roku. Także bezsporna jest okoliczność, że w trakcie wykonywania tych robót budowlanych na terenie S. w G. w sierpniu 2015 roku przez powódkę jako podwykonawcę ubrania robocze pracowników powódki oraz sprzęt wykonujący prace budowlane opatrzone były logo F.H. (...). Nie budzi także w sprawie żadnych wątpliwości to, iż wykonawca Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O. nie zapłacił swojemu podwykonawcy przedsiębiorstwu (...).H. (...) faktur VAT nr (...) na kwotę 9 185,84 zł, nr (...) na kwotę 6 825,00 zł oraz nr (...) na kwotę 2 500,00 zł za wykonane roboty budowlane na podstawie zleceń z dnia 12 sierpnia 2015 roku oraz z dnia 18 sierpnia 2015 roku.

Osią sporu w niniejszym postępowaniu jest ustalenie czy S. w G. jako inwestor odpowiada solidarnie wobec podwykonawcy przedsiębiorstwa F.H. (...) za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez tego podwykonawcę a niezapłacone przez wykonawcę Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O..

Przepis art. 647 ¹ § 5 k.c., w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia pozwu, stanowił, iż zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

Przepis art. 647 ¹ § 2 k.c., w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia pozwu, stanowił, iż do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora.

Celem przepisu art. 647 ¹ § 5 k.c., w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia pozwu, jest umożliwienie podwykonawcy dochodzenia roszczenia o zapłatę wynagrodzenia także względem inwestora, jeżeli nie może tego wynagrodzenia otrzymać od wykonawcy, z którym zawarł umowę zaakceptowaną przez inwestora.

Odpowiedzialność solidarna inwestora z art. 647 ¹ § 5 k.c., w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia pozwu, jest odpowiedzialnością typu gwarancyjnego za cudzy dług, powstającą z mocy ustawy. Inwestor na jej podstawie może być zobowiązany nawet do dwukrotnej zapłaty wynagrodzenia za te same roboty budowlane, raz wobec wykonawcy na podstawie zawartej z nim umowy a drugi raz wobec podwykonawcy.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego zgoda inwestora na zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą może być wyrażona przez każde jego zachowanie, które ujawnia ją w sposób dostateczny.

W orzecznictwie ukształtowały się w tym zakresie trzy koncepcje.

Pierwsza koncepcja akceptuje pogląd, że warunkiem powstania solidarnej odpowiedzialności inwestora wobec podwykonawcy jest akceptacja umowy wyznaczającej zakres jego odpowiedzialności, którą inwestor zna lub co najmniej miał możliwość poznania jej postanowień.

Druga koncepcja stoi na stanowisku, że inwestor odpowiada solidarnie wobec podwykonawcy jeśli przez swoje zachowanie, wyrażone na zewnątrz wobec wykonawcy lub podwykonawcy, akceptuje realizację wyodrębnionej części robót budowlanych objętych umową przez zidentyfikowanego podwykonawcę i gdy realnie mógł zażądać okazania mu umowy pomiędzy wykonawcą a podwykonawcą, zapoznać się z jej treścią i zgłosić ewentualny sprzeciw.

Trzecia koncepcja, najbardziej liberalna, uznaje za wystarczające zabezpieczenie interesów inwestora jego wiedzę o prowadzeniu prac przez podwykonawcę i wyrażenie zgody na jego udział w procesie inwestycyjnym.

W okolicznościach niniejszej sprawy, zdaniem Sądu, nie sposób przyjąć dorozumianej zgody inwestora S.w G. na wykonanie robót budowlanych przez podwykonawcę przedsiębiorstwo F.H. (...) w sytuacji gdy jeszcze w trakcie wykonywania tych robót budowlanych wykonawca Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...). K., A. J., J. (...) Spółka Jawna z siedzibą w O. proponowało pełnomocnikowi F.H. (...) zgłoszenie tego przedsiębiorstwa jako podwykonawcy inwestorowi ale pełnomocnik F.H. (...) stanowczo odmówił poddania się tej procedurze.

Zgodnie z rzymską zasadą „ Volenti non fit iniuria ” / Chcącemu nie dzieje się krzywda / powódka miała szansę zostać uprzywilejowanym podwykonawcą w procesie inwestycyjnym realizowanym w S.w G. ale sama z tej szansy nie skorzystała.

W ocenie Sądu fakt, iż w trakcie wykonywania robót budowlanych na terenie S. w G. w sierpniu 2015 roku przez powódkę, jako podwykonawcę, ubrania robocze pracowników powódki oraz sprzęt wykonujący prace budowlane opatrzone były logo F.H. (...) oraz to, że inwestor S. w G. nie utrudniał pracownikom powódki wykonywania prac budowlanych, nie daje dostatecznych podstaw do przyjęcia, iż nastąpiła dorozumiana zgoda inwestora na zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą F.H.(...).

Ocena ta oparta jest na dwóch zasadniczych elementach. Z jednej strony należy mieć na uwadze to, iż w procesie inwestycyjnym poza generalnym wykonawcą uczestniczyło aż 6 podwykonawców, których działania na terenie S. w G. zostały zaakceptowane przez inwestora ponadto teren S. gdzie wykonywana była inwestycja jest ogólnie dostępny i zasadniczo nie ma możliwości ścisłego kontrolowania ludzi, którzy znajdują się na tym terenie, także tych wykonujących tam jakieś zadania inwestycyjne, w ramach zawartych umów podwykonawczych.

Dlatego też w tym miejscu należy podkreślić, że przy rozpoznawaniu przez Sąd zgłoszonego roszczenia, przede wszystkim należy mieć na względzie podstawową zasadę postępowania cywilnego, że ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie, spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne, w zakresie umożliwiającym sądowi sprawdzenie zasadności zgłoszonego roszczenia ( art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.).

Nie budzi zasadniczych wątpliwości to, iż w procesie z powództwa podwykonawcy przeciwko inwestorowi o zapłatę wynagrodzenia to właśnie podwykonawca musi udowodnić, że inwestor wyraził zgodę na zawarcie z nim przez wykonawcę umowy o roboty budowlane.

Dlatego też, skoro powódka K. O. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą F.H. (...) nie wykazała w sprawie, za pomocą środków dopuszczalnych, według przepisów kodeksu postępowania cywilnego, że zachodzą okoliczności uzasadniające zgłoszone przez nią w pozwie żądanie, to Sąd uznał, że jej roszczenie nie może zostać uwzględnione, a powództwo jako bezzasadne podlega oddaleniu.

Rozstrzygnięcie w zakresie kosztów postępowania uzasadnione jest treścią przepisu art. 98 k.p.c.