I C 23/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Głubczycach z 2024-04-30
Sygn. akt: I C 23/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 kwietnia 2024 roku
Sąd Rejonowy w Głubczycach I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Krzysztof Chruszczewski
Protokolant: starszy sekretarz sądowy Monika Bliźnicka
po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2024 roku
sprawy z powództwa I. G.
przeciwko D. T.
o wydanie nieruchomości i zapłatę
1. nakazuje pozwanemu D. T. wydać powódce I. G. nieruchomość położoną w D., stanowiącą działkę nr (...) o obszarze 1,8700 ha, opisaną w księdze wieczystej nr (...) Sądu Rejonowego w G..
2. zasądza od pozwanego D. T. na rzecz powódki I. G. kwotę 6 000,00 zł (sześć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 kwietnia 2024 roku do dnia zapłaty.
3. zasądza od pozwanego D. T. na rzecz powódki I. G. kwotę 2 134,00 zł (dwa tysiące sto trzydzieści cztery złote) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1 800,00 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Sygn. akt I C 23/22
UZASADNIENIE
Powódka I. G. wystąpiła z roszczeniem o nakazanie D. T. aby wydał on jej nieruchomość położoną w D., stanowiącą działkę nr (...) o obszarze 1,8700 ha, opisaną w księdze wieczystej nr (...) Sądu Rejonowego w G.. Powódka I. G. wniosła również o zasądzenie od D. T. na jej rzecz kwoty 6 000,00 zł tytułem wynagrodzenia za korzystanie przez niego z tej nieruchomości. Nadto powódka wniosła o zasądzenie kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.
Pozwany D. T. wniósł o oddalenie powództwa I. G..
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Objęta pozwem nieruchomość to działka nr (...), położona w D. stanowiąca grunty rolne o obszarze 1,8700 ha, opisana w księdze wieczystej nr (...) Sądu Rejonowego w G. jako własność powódki I. G., na podstawie umowy darowizny z dnia 29 września 2021 roku. Wcześniej była ta nieruchomość własnością E. G., która użyczyła tę nieruchomość do korzystania pozwanemu D. T.. Aby pobierać dopłaty z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pozwany D. T. zawarł z E. G. dnia 5 stycznia 2010 roku umowę nazwaną jako „ umowa dzierżawy ” działki nr (...) w D.. Umowa ta nie zawiera jednak zapisów co do czynszu dzierżawnego za tę nieruchomość.
Powódka I. G. w listopadzie 2021 roku wezwała pisemnie pozwanego D. T. do dobrowolnego wydania działki nr (...), położonej w D..
Zgodnie z informacją Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa średnia wysokość czynszu dzierżawnego w 2021 roku w województwie (...) wynosiła 16,1 dt/ha rocznie, czyli około 3 000,00 zł.
/ dowód: dokumenty k. 13 – 30, k. 46 – 51, k. 62, k. 64, k. 66 i k.97, umowa z dnia 5 stycznia 2010 roku k. 40, zeznania świadka E. G. k.93, zeznania świadka K. G. k. 93, zeznania powódki I. G. k. 149 i zeznania pozwanego D. T. k. 149 /
Sąd zważył co następuje:
Powództwo I. G. o nakazanie D. T. aby wydał on jej nieruchomość położoną w D., stanowiącą działkę nr (...) o obszarze 1,8700 ha zasługuje na uwzględnienie . Uzasadnione jest również roszczenie powódki I. G. o zasądzenie od D. T. na jej rzecz kwoty 6 000,00 zł, tytułem wynagrodzenia za korzystanie przez niego z tej nieruchomości.
Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów, których prawdziwości i wiarygodności nie kwestionowała żadna ze stron i które również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości. Sąd stan faktyczny ustalił także w oparciu o zeznania świadków E. G. i K. G., zeznaniach wnioskodawczyni I. G. oraz częściowo na zeznaniach pozwanego D. T..
Odnosząc się do powództwa I. G. o wydanie, to w ocenie Sądu zasługuje ono w całości na uwzględnienie. W myśl przepisu art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
Roszczenie windykacyjne ( rei vindicatio), zwane też roszczeniem wydobywczym, określane jest też jako roszczenie „nieposiadającego właściciela" przeciw „posiadającemu niewłaścicielowi". Oddaje to istotę tego roszczenia i wskazuje, że w zasadzie legitymowany czynnie jest właściciel rzeczy, a legitymowaną biernie jest osoba władająca cudzą rzeczą bez tytułu prawnego. Treścią przewidzianego w art. 222 § 1 k.c. roszczenia windykacyjnego jest przyznane właścicielowi żądanie wydania oznaczonej rzeczy przez osobę, która włada jego rzeczą. Służy przywróceniu właścicielowi władztwa nad rzeczą, a więc ochronie jednego z podstawowych atrybutów prawa własności. Koniecznymi przesłankami roszczenia windykacyjnego jest status właściciela fakt, że nie włada on swoją rzeczą oraz fakt, że rzeczą włada osoba do tego nieuprawniona. Do powstania roszczenia przewidzianego w art. 222 k.c. niezbędne jest powstanie stanu wkroczenia w sferę cudzego prawa własności. Bez znaczenia dla powstania tych roszczeń pozostają elementy subiektywne, takie jak wina, dobra czy zła wiara osoby naruszającej własność, czy też jej zamiar zajęcia nieruchomości wyłącznie dla własnych potrzeb. Aby powstał stan sprzeczny z prawem własności, wkroczenie w sferę cudzego prawa własności musi być dokonane mimo braku wyrażenia zgody przez właściciela.
Ciężar udowodnienia prawa własności w myśl art. 6 k.c. spoczywa na właścicielu rzeczy. Gdy roszczenie windykacyjne dotyczy nieruchomości mającej urządzoną księgę wieczystą, właściciel, którego prawo jest wpisane w księdze, korzysta z domniemania zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym (art. 3 u.k.w.h.). Przeciwko domniemaniu z wpisu nie można powoływać się na domniemanie prawa wynikające z posiadania (art. 4 u.k.w.h.).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, to wbrew stanowisku pozwanego D. T. stwierdzić należy, iż umowa z dnia 5 stycznia 2010 roku, którą zawarł on z E. G. była w istocie umową użyczenia gdyż nie zawierała elementu istotnego dla umowy dzierżawy, czyli określenia wysokości czynszu dzierżawnego. Sam pozwany D. T. w swoich zeznaniach stwierdził, że umowa ta została spisana tylko na potrzeby Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa aby pobierać dopłaty. W tym stanie rzeczy umowa użyczenia zawarta pomiędzy E. G. a D. T. wygasła z dniem 29 września 2021 roku, kiedy to na podstawie umowy darowizny nieruchomość ta stała się własnością powódki I. G..
Zgodnie z art. 225 k.c. od chwili, w której samoistny posiadacz w złej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy. Powódka I. G. w listopadzie 2021 roku wezwała pisemnie pozwanego D. T. do dobrowolnego wydania działki nr (...), położonej w D.. Co najmniej zatem od miesiąca grudnia 2021 roku pozwany D. T. musiał mieć świadomość i wiedzę, że korzysta z tej nieruchomości wbrew woli właściciela, nie mając do tego żadnych uprawnień. W konsekwencji co najmniej od grudnia 2021 roku uznać go należy za posiadacza w złej wierze, który obowiązany jest do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy.
Powódka I. G. domagała się wynagrodzenia w kwocie 6 000,00 zł, z ustawowymi odsetkami od dnia wyrokowania. Dlatego też uwzględniając średnią wysokość czynszu dzierżawnego w 2021 roku w województwie (...) Sąd na podstawie przepisu art. 225 k.c. zasądził od pozwanego D. T. na rzecz powódki I. G. kwotę 6 000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 kwietnia 2024 roku do dnia zapłaty, tytułem należnego wynagrodzenia.
Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania oparte zostało na przepisie art. 98 k.p.c., który przewiduje zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy.
Mając na względzie powołane ustalenia i rozważania na podstawie wskazanych powyżej przepisów orzeczono jak w sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Głubczycach
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Krzysztof Chruszczewski
Data wytworzenia informacji: